تفاوت فناوری دفتر کل توزیعشده (DLT) با بلاک چین در چیست؟
دفتر کل توزیعشده و بلاک چین شباهتهای زیادی با هم دارند. هر دوی آنها یک فهرست دیجیتال و
نامتمرکز از سوابق هستند. با وجود مشابهتهای میان این دو، تفاوتهایی نیز با هم دارند.
واقعیت این است که بلاک چین، صرفا یک نوع دفتر کل توزیعشده است. در واقع دفتر کل توزیعشده
ممکن است شکلهای مختلفی داشته باشد که بلاک چین یکی از آنهاست. اما چرا بسیاری از افراد، بلاک
چین را با دفتر کل توزیعشده یکی میگیرند.
این پدیده به هیچ وجه جدید نیست. هر گاه یک محصول، خدمت یا ابزار خاص بتواند به موفقیت زیادی
دست یابد، معمولا از نامش برای بیان آن دسته از محصولات استفاده میشود. مثلا در فارسی، گاهی از
واژه «ریکا» (که یک برند مایع ظرفشویی است) برای اشاره به مایع ظرفشویی (از هر برندی) استفاده
میشود. «تاید» (یک برند شوینده دیگر) نیز مثال خوبی برای این پدیده است. به هر حال، باید
بدانیم که دفتر کل توزیعشده الزاما در قالب بلاک چین عرضه نمیشود. در واقع، هر «بلاک چین» یک
دفتر کل توزیعشده است، ولی یک «دفتر کل توزیعشده» الزاما در قالب بلاک چین نیست.
اگر از دیدگاه فنی به این قضیه نگاه کنیم، خواهیم دید که دفتر کل توزیعشده صرفا یک دیتابیس
نامتمرکز است که مشارکتکنندگان متفاوتی دارد. هیچ فرد یا سازمانی وظیفه مدیریت یا پایش این
مشارکتکنندگان را ندارد. به این ترتیب، شفافیت بیشتری ایجاد میشود. همین امر سبب میشود جلوی
تقلب و دستکاری دادهها تا حد زیادی گرفته شود و هک کردن کل سیستم نیز دشوارتر شود.
بلاک چین نیز یک دفتر کل توزیعشده با یک سری ویژگیهای خاص است. بلاک چین نیز یک دیتابیس به
اشتراکگذاشته شده است که از بلوک برای ذخیره واحدهای اطلاعات استفاده میکند و این بلوکها
روی هم رفته تشکیل زنجیره را میدهند. هر بلوک به وسیله یک نوع امضای رمزگذاریشده که «هش»
نامیده میشوند تکمیل میشود. به وسیله همین هش است که جلوی دستکاری در اطلاعات موجود گرفته
میشود. بلاک چین بیشتر به خاطر اولین و مهمترین ارز دیجیتال یعنی بیت کوین شهرت یافته
است.
تحلیلگران و کارشناسان بر این باورند که فناوریهای دفتر کل دیجیتال میتواند تاثیر چشمگیری بر
صنعت مالی داشته باشند. مطالعهای که توسط موسسه اکسنچر (Accenture) به انجام رسیده گویای آن
است که بانکهای سرمایهگذار با استفاده از فناوری دفتر کل توزیعشده تا سال ۲۰۲۵ قادر خواهند
بود بین ۳۰ تا ۵۰ درصد در برخی هزینهّهای خود صرفهجویی کنند.
گفتنی است سه پروژه آر۳ (R3)، هایپرلجر (Hyperledger)، اتریوم انترپرایس آلاینس (Ethereum
Enterprise Alliance) معروفترین پروژههایی هستند که از دفتر کل توزیعشده برای امور بانکی
استفاده میکنند. هدف این پروژهها، توسعه استانداردهایی کارآمد و نیز پلتفرمهایی امن بر اساس
این فناوری است.